Acıkmadan Mı Yiyorsun ? (Bölüm I)

Hepimiz farkında olsak da, olmasak da acıkmadan yemek yeriz. Bunun birçok sebebi olabilir. Ancak, farkında olmadan veya acıkmadan yemek yemek bize boş kalori ve kilo artışı olarak geri döner. Bir kısmının bile farkına varıp, önüne geçebilmek hayatımızda çok büyük bir değişiklik yaratabilir.

Duygusal Yeme

Bazılarımız için duygular iştah tetikleyici olabilir. Mutluyken bunu yemek yiyerek veya içkiyle kutlamak, üzgünken duyguları bir kutu dondurmayla veya çikolatalı kekle boğmak, stresliyken veya sinirliyken kıtır kıtır bir kraker veya cips yemek yaygın alışkanlıklardır, hatta filmlerde sık sık karşılaştığımız klişelerdir. Benzer bir duygusal yeme alışkanlığı ne yazık ki benim de sürekli savaştığım bir kötü alışkanlıktır.

Sizin de böyle bir alışkanlığınız olduğunu mu düşünüyorsunuz? Yediklerinizi ve yerken neler hissettiğinizi bir deftere not etmek, farkında olmadığınız bir durumu ortaya çıkarabilir. Mesela, streliyken yiyorsanız, yemek yerine uzun tempolu bir yürüyüş veya hafif tempolu bir koşuyla stresinizi atmaya çalışabilirsiniz. Üzgünken yiyorsanız, üzüntülüyken yemek yerine neşeli şarkılar dinleyebilirsiniz. Bazen sadece farkında olmak ve dikkat etmek bile, bu döngüyü bozmanıza, veya en azından biraz daha kontrol altına almanıza yardımcı olabilir.

Can Sıkıntısından Yeme

Bazen de sadece canımız sıkıldığı ve yapacak daha iyi birşey bulamadığımız için yemek yeriz. Kimseyle bir planınız olmayan ve evde tıkılıp kaldığınızı hissettiğiniz haftasonlarında mutfakla televizyon arası gidip gelişlerinizi, veya arkadaşınızı arayıp, canım çok sıkıldı kahve - pasta için buluşalım mı dediğiniz zamanları düşünün. Sanki siz de sıkıldığınızda vakit geçirmek için yemeğe dönüyorsunuz. Oysa yemek kısa süren bir aktivitedir ve can sıkıntısınız hemen geri gelir. Can sıkıntınız sürdüğü sürece yemeye kalkarsanız, kilo almak sorunlarınız arasında en sonda yer alır.

Bunun önüne geçmek için kendinize bir hobi edinin. Eğer daha çok evdeyken yiyorsanız, puzzle veya kitap okumak gibi zihni dinlendiren ve keyifli bir ev hobisi edinebilrisiniz. Eğer daha çok dışarıya çıkıp yiyorsanız, Yanınıza meyve gibi, sağlıklı ve porsyonu ayarlanmış bir atıştırmalık alarak, kahve içmeye gitmek yerine yürüyüşe veya bisiklet sürmeye gidebilirsiniz.

Başkaları Yiyor Diye Yeme

Kalabalık ortamlarda, daha çok yemeye eğilimimiz vardır. Bunun sebebi, kalabalık ortamlarda insanların psikolojik olarak çevrelerindekilerden etkilenip, onların davranışlarına ayak uydurma içgüdümüzdür. Kalabalık bir masada herkes yerken, hem eşlik etmek ortama uyum sağladığınızı hissettirir, hem de başkaları biraz fazla kaçırıyorsa, sizin de kaçırmanızın sakıncası yokmuş gibi gelebilir. Bazen, sadece güzel bir sohbete konsatre olmuş olmak bile, yediklerinize odaklanmamanıza dolayısıyla doyduğunuzu veya yediğiniz yemekten tatmin olduğunuzu anlamanıza engel olur, ve yemeye devam etmenize neden olabilir.

Tabii ki, kalabalık ortamlarda yemek yemeyin, bir daha arkadaşlarınızla buluşmayın diyen yok. Ancak, herkes tatlı sipariş etti diye siz de tatlı yemek zorunda değilsiniz. Yemeden önce, herkesin yediği gerçeğini bir kenara bırakıp, aç olup olmadığınızı düşünün. Kendinize, o an asıl ilgilendiğiniz güzel bir sohbet mi, yoksa gerçekten ikinci tabak kızarmış patates veya ikinci tabak ekmek mi bir sorun.

Yemek Orada Duruyor Diye Yeme

Yemek önümüzde öylece durduğunda çok karşı konulmaz olabilir. Güzel kokusu veya lezzetli görüntüsüne dayanamayabilirsiniz. Bir partide, önceden yiyip gitmiş olsanız bile masadaki kuruyemişlere karşı koyamıyor veya işyerindeki şeker kavanozunun önünden her geçtiğinizde bir kaç şekerlemeyi ağzınıza atıyor olabilirsiniz. Endişelenmeyin, bu çok yaygın bir durum. Karşı koymaktansa, düşünmeden bir avuç yiyeceği ağzınıza atmak kesinlikle daha kolay.

Bunun önüne geçmenn en kolay yolu, yiyecekleri gözünüzün önünden kaldırmaktır. Evde atıştırmalık yiyecekleri dolaplarda veya opak saklama kaplarında muhafaza edebilirsiniz. Bir partide, toksanız ve yemek istemiyorsanız, sırtınız yiyeceklere dönük şekilde konumlaranabilirsiniz. Böylelikle, yiyecekleri daha kolay görmemezlikten gelebilirsiniz. Mümkünse, işyerindeki şeker kavanozuna daha sağlıklı bir atıştırmalık koyun.

..... gerisi gelecek hafta Bölüm II'de.